MẸO NHỚ TÊN THUỐC: NHÓM THUỐC UNG THƯ TRÚNG ĐÍCH

Liệu pháp ung thư trúng đích là các nhóm thuốc được bào chế với khả năng đặc biệt, chỉ tìm kiếm và ức chế các chất cần thiết giúp tế bào ung thư phát triển. Trong khi thuốc hóa trị truyền thống không có khả năng này, chúng chỉ có thể nhận biết và tiêu diệt các tế bào có đặc tính tăng sinh nhanh. Với cơ chế không có tính chuyên biệt này, thuốc hóa trị truyền thống gây tác dụng phụ rất lớn cho bệnh nhân, đặc biệt là trên đường tiêu hóa, rụng tóc và mất vị giác...

Với các đặc tính đặc biệt của mình, thuốc ung thư trúng đích đang dần trở thành hi vọng chính để chữa trị ung thư. Tuy nhiên, còn rất nhiều rào cản như giá thành, điều kiện bảo quản... ảnh hưởng trực tiếp lên sự phổ biến của nhóm thuốc. Các nhà sản xuất Dược phẩm tại Việt Nam cũng đang dần bắt kịp xu thế để sản xuất nhóm thuốc ung thư đặc trị này. Hi vọng, tương lại không xa, bệnh nhân ung thư có thể sử dụng nhóm thuốc trúng đích để trị liệu, giúp đẩy lùi căn bệnh ung thư.

Bài viết này sẽ trợ giúp cho các bạn học cách nhớ các tên thuốc trong nhóm: gồm nhóm thuốc miễn dịch và nhóm thuốc phân tử nhỏ. Let's begin!

Khi thấy tên thuốc ung thư kết thúc bằng đuôi -mab (viết tắt của chữ mono antibody) chính là các thuốc có nguồn gốc kháng thể đơn dòng. Nếu là -ximab thì có nguồn gốc hoàn toàn từ chuột, -zumab là các phân tử kháng thể thu hồi từ chuột nhưng được kích thích đáp ứng từ kháng thể người, còn -mumab là hoàn toàn thu từ người.
Các thuốc kết thúc bằng đuôi -ib nhằm chỉ các nhóm thuốc ức chế protein (VD: Afatinib, Carfilzomib...)

Ngoài ra, nội hàm tên thuốc cũng chứa các thông tin đáng quý. Ví dụ:
Vần -ci- (circulatory system) là thuốc ung thư tác động trên hệ tuần hoàn (VD: bevacizumab, ức chế VEGF-A yếu tố trên mạch máu)
-tu- (tumor) tấn công trực tiếp khối u (VD: cetuximab ức chế EGFR, gen sinh ung thư)
-tin- (tyrosine kinase inhibitors) ức chế enzyme phục vụ cho quá trình truyền tin tyrosine kinase (imatinib, seliciclib..)
-zom- ức chế proteasome (bortezomib..).

Hi vọng cung cấp cho các bạn một bài viết hữu ích.

Xem lại các phần trước:
1. Cách nhớ tên thuốc - phần 1: thuốc trị trầm cảm.
2. Cách nhớ tên thuốc - phần 2: nhóm thuốc tiêu hóa

Nhớ chia sẻ cho bạn bè nhé!

DS. Trần Anh Hoàng